5378 neydi?

“5378”

Hatırlayan var mı?

Aslında en doğru soru;  “bilen var mı?”

1 Temmuz 2005 tarihinde yürürlüğe konulan, 5378 sayılı Engelliler ve Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanunun amacı, şöyle ifade edilmiştir.; “engelliliğin önlenmesi, engellilerin sağlık, eğitim, rehabilitasyon, istihdam, bakım ve sosyal güvenliğine ilişkin sorunlarının çözümü ile her bakımdan gelişmelerini ve önlerindeki engelleri kaldırmayı sağlayacak tedbirleri alarak topluma katılımlarını sağlamak ve bu hizmetlerin koordinasyonu için gerekli düzenlemeleri yapmaktır.”  Tüm bu uygulamaların gerçekleştirilmesi için de, 2005 yılının Temmuz ayında başlayan 7 yıllık bir süre tanınmıştır. Dolayısıyla, 2012 yılında “mevcut” tüm resmi yapıların, yolların ve umuma açık her türlü yapının “erişilebilir” olması ön görülmüştür. 

Ancak sürenin dolmasına çok az bir süre kala, 5378 sayılı kanunda yapılan bir değişiklik ile 7 yıllık süre 1 yıl ertelenmiş ve ayrıca idari kararla 2 yıl daha uzatılmasına olanak sağlanmıştır. Bir ara 7 yılı, 8 yaptılar.. sürekli ekleme ve iptal yapıldı kanun maddesine.. kafalar karıştı.. STK’lar, vatandaşlar yoruldu.

7 Temmuz2015’de ilave verilen süre de doldu, doluyor.. Çevrenize bir bakınız.. Kaldırımlardaki kırık, dökük, yarısı sökülmüş, engelli, engelsiz herkes için tehlikeli bir hal alan sarı kabartmalar, eğimleri hala doğru dürüst yapılamayan birkaç rampa dışında tekerlekli sandalyedeki, koltuk değnekli ya da göremeyen biri, yani “siz” her istediğiniz yere, her an, yardımsız gidebiliyor musunuz?

5378’in ertelenmesi sırasında, 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren kamu kurum ve kuruluşlarına ait tesislerin denetimi için, bakanlık ve engelli konfederasyonlarından oluşacak bir kurul kurulmasına, bu kurulun, gerekli tetkikler ile düzenlemeleri yapmayan kuruluşlara ek süre tanıyacağı, vs ön görülmüştür. Belirtilen kurullar bir çok ilçede kuruldu, denetimler, çıkarılan erişilebilirlik izleme formlarına göre kontrol de ediliyor. Ben sonucu merak ediyorum.. kimler, nereleri kontrol etti, bu kontrollerin sonucu ne oldu? Ne kadar para cezası kesildi, ne kadar bina onay gördü, ne kadar binaya ek süre koyuldu?

Denetimler, bazı üniversite yapıları, Banka şubeleri vb. kamu binalarında yapılıyor.. Onlarda 3-5 sarı kabartma yaparak, denetimleri kolaylıkla aşabiliyorlar. Acaba yol, köprü, durak, vb ulaşım yol ve araçlarında yapılıyor mu? 3 yılda ne kadar yapıldı?

Yeni bir kazanç kapısı açıldı, müteahhitler için.. bu konuda yetkin olan/olmayan bir grup müteahhit/küçük firma, kamu kurumlarını, üniversiteleri, vb erişilebilir duruma getirme çalışmaları içinde. Kimin ne kadar bilgi ve yetkisi var belli değil elbette. Kentsel dönüşüm için, taşeron firmalara kolayca verilen müteahhitlik karneleri gibi bu konu ile ilgili yeni yasa, yeni yaptırımlar da kendi sektörünü yarattı bile..

… ve evet, 5378 sadece birbirine benzemeyen rakamlardan ibaret olarak kaldı…

Biz kanun koyarız, taraf olarak uluslar arası imzalar atarız.. yürütme olmayınca..!

06.07.2015/Dr. Özlem.Belir